Οι αμφιβολίες γύρω από τον εμβολιασμό πολλές φορές δεν έχουν να κάνουν με τις πληροφορίες αλλά με την εμπιστοσύνη. Το ζήτημα της διστακτικότητας του εμβολιασμού δεν διαφέρει ιδιαίτερα από άλλα ζητήματα που συζητώνται μεταξύ των επαγγελματιών υγείας και των ασθενών, όπου οι επαγγελματίες καλούνται να αφουγκραστούν τους ασθενείς και να τους ακούσουν. Προκειμένου να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά, θα χρειαστεί να καταλάβουμε εάν οι ασθενείς έχουν έλλειψη πληροφοριών ή εμπιστοσύνης. Μέσω των παρακάτω ερωτήσεων, μπορεί κάποιος επαγγελματίας να ενθαρρύνει αυτό το διάλογο:
- Είναι ΟΚ να μιλήσουμε για τον εμβολιασμό;
Όπως και σε έναν διάλογο για τη διακοπή καπνίσματος, έτσι και στον εμβολιασμό θα χρειαστεί να επιβεβαιώσει ο επαγγελματίας πως ο ασθενής του είναι έτοιμος να μιλήσει. Ζητώντας άδεια, γλιτώνουμε χρόνο (εάν ο ασθενής αρνηθεί, τότε η κουβέντα σταματά)καθώς επίσης δημιουργεί και ένα θεμέλιο σεβασμού.
- Βλέπω πως δεν έχετε εμβολιαστεί ακόμα. Θέλετε να μου πείτε τι σας κρατάει;
Με αυτή την ερώτηση δίνεται την ευκαιρία στον ασθενή να σας εξηγήσει ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζει και ποια κίνητρα τον ωθούν στην απόφασή του.
- Πως βλέπετε τον κίνδυνο να μολυνθείτε εσεις; Έχετε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο που θα μπορούσε να κινδυνεύει εξίσου;
Υπάρχουν σαφή δεδομένα πως το ισχυρότερο κίνητρο για να εμβολιαστεί κάποιος δεν είναι τόσο για να προστατεύσει τον εαυτό του αλλά για να προστατεύσει τους σημαντικούς ανθρώπους της ζωής του.
- Πως αισθάνεστε για το εμβόλιο;
Οι άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις όχι απαραίτητα από μια γνωστική επεξεργασία. Το να σου συμβεί κάτι άσχημο επειδή έκανες το εμβόλιο (ενεργητική απόφαση) είναι κάτι διαφορετικό από το να σου συμβεί κάτι λόγω επιπλοκής μιας ασθένειας (που μπορεί να μοιάζει μοιραίο).
- Είναι εντάξει να μοιραστώ μαζί σου τη ματιά μου για τα εμβόλια;
Μην υπεκτιμάτε την ικανότητά σας να στέλνετε μηνύματα. Εάν έχετε καταφέρει να ακούσετε με προσοχή τον ασθενή σας και δείξετε το νοιάξιμό σας, τότε πιθανόν και ο ίδιος ο ασθενής να είναι πιο πρόθυμος να σας ακούσει. Σε αυτό το σημείο μπορείτε να μοιραστείτε τις πληροφορίες σας, τι σας έκανε εσάς να εμβολιαστείτε, εάν έχει εμβολιαστεί η οικογένειά σας και τα σημαντικά σας πρόσωπα. Μπορείτε επιπλέον να μοραστείτε την έγνοια σας για τους κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσει ο ασθενής σας.
Και αν μετά από όλα αυτά ο ασθενής δεν θέλει να εμβολιαστεί; Φυσικά και αυτό μπορεί να συμβεί. Μπορείτε να συμφωνήσετε με τον ασθενή σας, πως διαφωνείτε και να αφήσετε ένα παράθυρο διαλόγου ανοιχτό για κάποια επόμενη συνάντηση. Θα μπορούσατε να πείτε : «Σ ευχαριστώ που μοιράστηκες μαζί μου τις σκέψεις σου και που άκουσες τις δικές μου. Η καλύτερη συμβουλή μου, με βάση τα όσα ξέρω για σένα και τον ιό, είναι να εμβολιαστείς. Εκτιμώ ωστόσο ότι διαφωνούμε. Ελπίζω να μιλήσουμε ξανά σε επόμενη στιγμή».
Δρ. Βασίλης Κιοσσές
Ψυχολόγος- Ιατρικός Εκπαιδευτής
με πληροφορίες από Language of Caring